In de pers

Hieronder volgt een overzichtje van publicaties rond Bollé Bollé.

20.05.2015 – Bollé Bollé bouwt voort aan de droom van pater Albert Bolle in Tanzania

Download hier een PDF-versie van het artikel "Bollé Bollé bouwt voort aan de droom van pater Albert Bolle in Tanzania", verschenen in Kerk en Leven van 20 mei 2015.

Jozefien Van Huffel

Wijlen pater Albert Bolle met leden van de Wataturu-etnie. Ook meisjes van deze bevolkingsgroep konden dankzij de pater op school gaan. © Bollé Bollé

Als priester-ondernemer met een spiritueel hart wist Albert Bolle zowel leeftijdgenoten als jongeren te bezielen om mee aan zijn kar te duwen. Na zijn voortijdige dood, ruim een jaar geleden, beslisten de leden van Bollé Bollé zijn droom af te werken. Eind 2016 zal de meisjesschool in Igunga voltooid zijn.

“Misschien stapten we een tikkeltje naïef in het project. Pater Bolle luisde ons erin”, lacht Bram Rumbaut (31). Aanvankelijk plande de witte pater een school voor 320 leerlingen, maar jaar na jaar, bezoek na bezoek, groeide het project in schaal. Oger Vaes (67): “En als we hem zeiden dat het niet zou lukken, drukte hij ons op het hart dat we konden rekenen op de voorzienigheid. Daar geloofde hij heilig in.”

Negenhonderd bedden passen er in de slaapzalen, negenhonderd banken in de klassen. Stap voor stap verrijst in Igunga, een centraal gelegen stad in Tanzania, een indrukwekkend schoolcomplex. De financiering komt voor een groot deel uit België, via de in 2008 opgericht vzw Bollé Bollé.

“We kunnen zelf amper geloven dat we het geld bij elkaar kregen”, zegt Bram Rumbaut. De voorbije jaren gaven de vrijwilligers duiding in scholen in heel Vlaanderen. Ze organiseerden evenementen in Schiplaken, de geboorteplaats van witte pater Albert Bolle, en daarbuiten. “En we spraken ons netwerk aan”, zegt Oger Vaes. “Zelf ben ik nu tien jaar weg uit het bedrijfsleven. Mijn contacten gaan stilaan ook met pensioen, maar het project is gelukkig bijna af.”

De vzw heeft wortels in Schiplaken, waar de missie-naaikring, de kaartersclub en de oud-scouts ‘hun’ missionaris al jarenlang trouw steunden, maar telt ook leden uit heel Vlaanderen, die ooit op de een of andere manier bij pater Bolle verzeilden.

“Bram en ik waren bijvoorbeeld met een vriendin onderweg van Kenia naar Zuid-Afrika”, zegt Bieke Thys. “Haar professor Swahili vroeg ons om eens te stoppen bij zijn goede vriend Albert Bolle. We wisten niet wat we konden verwachten, een stad, een dorp of een handvol huizen, en waren van plan een paar dagen te blijven. Maar bijna onmiddellijk wisten we dat het langer zou zijn.” “Hij had iets over zich waardoor iedereen zich meteen thuis voelt”, zegt Rumbaut. “Ik was bovendien onder de indruk van wat hij gerealiseerd kreeg. Ik ben architect en had net een afstudeerproject ingediend dat je alleen met miljoenen euro’s kon uitvoeren, terwijl hij met weinig middelen zoveel verwezenlijkte.”

Rumbaut schreef achteraf een brief naar pater Bolle, die antwoordde met een verzoek een plan voor een school te tekenen. Oger Vaes werd dan weer, na enkele financiële acties ten voordele van de projecten van de pater, door zijn al even ondernemende zus naar Afrika gestuurd. “Als ik dan toch op pensioen was, kon ik het geld dan niet zelf brengen? Vlak nadien was de vzw er.”

De school waar Bollé Bollé zich sindsdien voor inzet, was de grote droom van de missionaris. “Zijn parochie was zo groot als een derde van België, maar middelbaar onderwijs voor meisjes was er nergens”, legt Rumbaut uit. Vaes: “Pater Bolle was zeer begaan met de positie van de vrouw in Afrika. Hij wist dat de toekomst van haar moest komen en hoopte dat zijn school meisjes zou stimuleren om vooruit te willen. Het bleek te kloppen: tachtig tot negentig procent van de meisjes die nu afzwaaien, studeert voort.”

Bollé Bollé engageerde zich aanvankelijk voor een school met 320 meisjes, maar pater Bolle wilde iedereen een kans geven. “Elke keer zei hij dat hij ze wel had moeten binnenlaten, want ze stonden voor de poort en ze kwamen van ver”, lacht Bieke Thys. “Hij hield het inschrijvingsgeld laag en weigerde ook een toelatingsproef te organiseren, want hij wilde niet enkel de slimme kinderen.”

De middelbare meisjesschool in Igunga heeft plaats voor negenhonderd leerlingen. © Bollé Bollé

De middelbare meisjesschool in Igunga heeft plaats voor negenhonderd leerlingen. © Bollé Bollé

Tot negentig procent van de meisjes die in Igunga afzwaaien, studeert voort. © Bollé Bollé

Tot negentig procent van de meisjes die in Igunga afzwaaien, studeert voort. © Bollé Bollé

Jaar na jaar bouwde pater Bolle, in het volste vertrouwen dat het geld wel zou volgen. In januari 2014 overleed hij echter aan een hartstilstand. “Hij vroeg vaak of ik nog ‘een grote vis’ gevangen had, een sponsor. Ik had er net een nieuwe en stond op het punt om te bellen, maar hij heeft het niet meer geweten. Hij liet ons verweesd achter.”

“Gelukkig hadden we hem wel kunnen overtuigen de nodige regelingen te treffen om de continuïteit te garanderen”, vervolgt Rumbaut. “De school werd overgedragen aan een zustercongregatie, de leiding van de bouwwerken aan de Tanzaniaan Rafaele, die na jaren samenwerken met pater Bolle denkt en voelt zoals hij. En wij namen ons voor om de droom van pater Bolle verder te verwezenlijken.”

“Den Bolle wist dat de toekomst van de vrouwen moest komen. Vandaar een meisjesschool”

De slaapzalen zijn af nu, de laboratoria ook. “Ooit laten we de school los”, weet Oger Vaes. “Ook pater Bolle gaf niets voor niets. Hij verwachtte dat mensen werkten voor wat ze wilden, dat ze er zelf voor gingen. Hij had bijvoorbeeld eigen werkmannen in dienst, maar de bedoeling was wel dat ze na een tijd zelf de kost konden verdienen.” “Op die manier zette hij heel wat mensen aan hun leven anders te organiseren”, zegt Rumbaut.

Toch koestert Bollé Bollé vzw nog een eigen grote droom, nu die van de pater bijna werkelijkheid is. “We willen zonnepanelen monteren op de daken van zowel de lagere als de middelbare school. Op de stroomvoorziening in Igunga kun je immers niet rekenen”, zegt Bieke Thys.

“Misschien moet de vzw een nieuw evenwicht zoeken”, meent Oger Vaes. “De ouderen vinden dat het kalmer mag, de jongeren willen blijven trekken, maar hebben het druk met hun dagtaak. En toch, toch willen we verder. We weten nog niet hoe, maar er is gezaaid. En het zal kiemen.”

Info op www.bollebolle.be of op 015 61 48 27.

06.05.013 – Weeshuis Alvera in Kishuro, Tanzania

Download hier een PDF-versie van de publicatie "Weeshuis Alvera in Kishuro, Tanzania", verschenen op www.oostkamp.be op 06 mei 2013.

Weeshuis Alvera in Kishuro, Tanzania Goed nieuws van vzw Bollé Bollé uit Kishuro. De bouw van een multifunctioneel lokaal (refter, studiezaal en vergaderlokaal) voor weeskinderen zijn eerder kunnen starten dan gepland. De subsidie van de gemeente Oostkamp en anderen (VTI Brugge) wordt zeer nuttig gebruikt.

De Bollébollévzw werft fondsen voor duurzame en kleinschalige ontwikkelingsprojecten in Tanzania. Het gaat steeds om concrete, duidelijk afgebakende plannen met een nadruk op onderwijs, gezondheidszorg, voedsel- en watervoorziening.
De vereniging Bollé Bollé onstond doorheen de jaren uit verschillende groepjes sympathisanten van pater Bolle met als gemeenschappelijk doel om de projecten van pater Bolle te ondersteunen.

Het weeshuis Alvera is één van deze projecten. Mevrouw Alvera startte met het weeshuis begin maart 1980. De groep kinderen die ze opving schommelde tussen de 5 (1981) en de 40 kinderen. Momenteel zorgt ze nog steeds voor iets meer dan 20 kinderen.
Daarnaast vangt ze ook enkele ‘ouderlingen’ op die verstoten werden door hun familie.

Het dorp van Kishuro ligt erg afgelegen (ongeveer een uur en een kwart rijden tot het dichtst bijgelegen stadje, Muleba). Toen pater Bolle er eind de jaren ’70 een buitenpost bouwde, was hij de eerste die er een weg aanlegde die gebruikt kon worden met een brommer. Tot op vandaag is er geen elektriciteit in het dorp voor handen. Sinds enkele jaren (en dankzij de steun van enkele Bollé Bollé’ers) beschikt ze wel over een paar zonnepanelen die enkele lampen van stroom voorzien.

Alvera krijgt op geen enkele manier (structurele/overheids)subsidies. Ze probeert te overleven met hetgeen ze zelf kweekt rond het weeshuis: (kook)bananen, maniok, pindanoten, tomaten, ananas, papayas en koffie. Daarnaast bouwde ze een paar jaar geleden een huisje met 6 dubbele kamertjes. Die verhuurt ze nu als ‘leerkrachtenwoningen’ voor het schooltje van het dorp zodat ze haar eigen bron van inkomsten kan genereren.

Patrick Kerkhof

24.04.2013 – Op ondernemen staat geen leeftijd! Bolle blijft bouwen!

Artikel verschenen in Kerk en Leven, editie Boortmeerbeek-Hever- Schiplaken van 24 april 2013.

Op ondernemen staat geen leeftijd! Bolle blijft bouwen! Dat konden we vaststellen toen eind februari een delegatie van het bestuur van onze VZW een inspectie- en prospectiebezoek brachten aan pater Bolle in Tanzania.

Het weerzien met onze pater – en met onze kernleden Bram en Julie die sinds januari voor enkele maanden in Igunga werken – was weer hartverwarmend. Ook deze keer waren we onder de indruk van de talrijke verwezenlijkingen daar in Igunga. Maar ook pater Albert van zijn kant was verwonderd over het succes van onze evenementen zoals de Trappistenavonden , de lezingen met presentaties op scholen, het moederdagontbijt… en vooral dankbaar voor de blijvende steun. Hij vat het zelf als volgt samen:

“U kan niet geloven hoeveel deugd het mij doet om, op mijn 80ste levensjaar, nog zoveel steun te krijgen uit België en daarbuiten. Heel mijn leven heb ik gebouwd: scholen maar ook waterputten, ziekenhuizen, dispensaria, kerken, parochiehuizen, enzovoort. Maar dankzij U en de mensen van Bollé Bollé in België heb ik nog nooit zoveel kunnen verwezenlijken als de laatste 5 jaar. Gelukkig heb ik daardoor geen tijd gehad om oud te worden en hoop ik dus nog enkele jaren te kunnen verder boeren”, aldus Albert.

U ziet, op zijn 80e werkt hij nog steeds als een volhardende ondernemer. Het bezoek bleek zeer nuttig te zijn. Niet enkel om te kijken hoe het met de werken staat maar ook om na te gaan wat de noden nog zijn en waar de prioriteiten liggen.

Daarenboven kregen we tijdens ons bezoek weer een Afrikaanse levensles. Afrika zou Afrika immers niet zijn als alles volgens plan zou verlopen. De werken hebben door verschillende factoren een lichte achterstand opgelopen en staan dus minder ver als we gehoopt hadden. De belangrijkste oorzaak hiervan is het feit dat de wisselkoers tussen de Euro en de Tanzaniaanse Shilling afgelopen jaar zeer ongunstig was. Daarom heeft pater Bolle in 2012 zeer bewust gewacht om grotere uitgaven te doen en de verzamelde fondsen slechts met mondjesmaat opgevraagd in België. Enkel de hoogstnoodzakelijke werken werden uitgevoerd en zo liep de rest wat vertraging op.

Gelukkig is de koers ondertussen terug zo goed als hersteld en zijn de werkploegen van pater Bolle weer volop aan het werk.

Ondanks de verschuiving van de plannen werden er toch nog heel wat zaken gerealiseerd het afgelopen jaar.

Via enkele Ierse bouwkundestudenten leerde de bouwploeg van de pater om grotere, bovengrondse watertanks van 50.000 liter te bouwen. Naast de twee Ierse watertanks werden er op onze middelbare school door de werkmannen van Bolle nog zes gelijkaardige tanks van ieder 40.000 liter bijgebouwd. Albert steelt immers maar al te graag met zijn ogen en water blijft in dit tropisch klimaat de allerhoogste prioriteit. Hij beschikt nu, na de bouw van de nieuwe tanks, over een opvangcapaciteit van nagenoeg 500.000 liter regenwater voor zijn twee scholen. Geen overbodige luxe !
Ook werd er op deze secundaire school een dispensarium gebouwd waar een verpleegster de nodige zorgen kan toedienen. Met meer dan 750 leerlingen op school zijn er dagelijks wel 6 à 7 studenten die ziek (malaria) zijn en dankzij het nieuwe dispensarium niet meer naar een hospitaal gebracht dienen te worden. In de loop van het eerste semester zullen er overigens twee Duitse verpleegsters gedurende een drietal maanden als vrijwilligers in Igunga verblijven en de lokale nurses nog bijkomende opleiding verschaffen.
En ook de missiepost werd vergroot. Er werd een huis bijgebouwd voor vier zusters die zich actief inzetten voor de scholen als directrice en/of als lerares.

Na verschillende vergaderingen van het kernteam met pater Bolle en met de directies van de scholen, na heel wat rekenwerk en met de steun van onze donateurs in gedachten, zijn we echter blij te kunnen melden dat we, ondanks de vertragingen, ervan overtuigd zijn dat we de bouwwerken van onze school spoedig zullen kunnen afronden.

Op de prioriteitenlijst van de pater staan voor dit jaar nog enkele grote werken waarvan het afwerken van de laatste slaapzalen en de bouw van de laboratoria op de middelbare school de belangrijkste zullen zijn. Dankzij de gulle steun van BASF kan alvast het chemielabo volledig ingericht worden tegen ten laatste 30 augustus 2013. Tot slot volgt dan nog de laatste bouwwerf, met name de lerarenkamer en het administratief lokaal, die hopelijk ten laatste begin 2014 zal kunnen opgeleverd worden.

Na het finaliseren van deze bouwwerken zal pater Bolle zich volgend jaar samen met onze VZW concentreren op een nieuw project. Aangezien er in Tanzania nog zeer regelmatig, lees bijna dagelijks, stroomonderbrekingen zijn, dromen we er immers van om, tenminste de belangrijkste gebouwen van de scholen (slaapzalen, eetzalen/studiezalen en lerarenkamer), van zonnepanelen te voorzien zodat de verlichting hier altijd gegarandeerd kan worden. De Koning Boudewijstichting heeft voor dit solar-project al haar goedkeuring gegeven en onze lopende erkenning hiertoe verlengd. De lopende kwaliteits-en prijsstudie zal binnenkort uitwijzen of het project haalbaar is.

Tijdens de vergaderingen met Albert werd er ook duchtig gepraat over de toekomst. Het is immers de bedoeling om op termijn de scholen over te dragen aan zustercongregaties van Europese oorsprong. Er hebben hierover al verschillende gesprekken plaatsgevonden en de Palotine Sisters en de Abateresa Sisters zouden bereid zijn om de scholen op termijn over te nemen. Er zijn zelfs al enkele zusters die momenteel op de scholen een proefperiode lopen. De opvolging, voor na Alberts pensioen, lijkt dus verzekerd! En dat een dergelijke overdracht niet nadelig hoeft te zijn, hebben we tijdens deze reis meermaals kunnen vaststellen:

Het hospitaaltje dat Albert enkele jaren geleden in Mwanzugi opstartte, is vandaag uitgegroeid tot een volwaardig en goed draaiend dispensarium met materniteit onder de hoede van de Sisters of St. Joseph of Cluny. Vorige maand werd de nieuwe uitbreiding, getekend door ons kernlid Bram en gesponsord door een Spaanse Rotary Club, plechtig ingehuldigd. En de zusters hebben nog wel meer geleerd van onze pater: eind vorig jaar zijn ze op eigen initiatief en met de financiële steun van een Ierse organisatie gestart met het bouwen van een eigen schooltje in Mwanzugi.
Ook in Kishuro, een van de eerste missieposten van onze Witte Pater, draait het goed. Alvera, de eerste huishoudster van Albert in Tanzania, heeft er met zijn steun een weeshuis uit de grond gestampt en doet na al die jaren nog steeds wonderen. Via de contacten van enkele van onze kernleden werd er voor haar en haar kinderen een mooie som geld ingezameld waarmee een eetzaal gebouwd zal worden. Het geld werd haar tijdens ons bezoek overhandigd zodat de bouw hiervan weldra zal kunnen starten. Alvera en haar circa 25 weeskinderen zijn hiermee uiteraard dolgelukkig!
De Kiswahili school in Igunga, die pater Bolle enkele jaren geleden bouwde met onder meer de steun van de scholen van Boortmeerbeek, is sinds enkele jaren in handen van de overheid. En ook hier blijkt het overgedragen project het zeer goed te doen.

Wij zagen dus dat het goed was, daar in het warme Igunga. De batterijen zijn weer goed opgeladen en de motivatie is nog altijd even groot. Wij doen dus graag nog even voort. Hopelijk doen jullie nog met ons mee!?

Bij ons afscheid vroeg Albert ons om zeker niet te vergeten zijn groeten en oprechte dank voor alle steun over te brengen aan zijn dorpsgenoten van Schiplaken en van groot Boortmeerbeek.

Oger Vaes
In naam van VZW Bollé Bollé

Om jullie een blik te gunnen op het leven achter de schermen van de lagere school in Igunga volgt hier een uittreksel uit een interview met één van de kokkinnen:

Mama Njiwa: Ik ben Mama Njiwa en ben één van de 3 kokkinnen van St. Leo The Great English Medium Pre- and Primary School. Toen pater Bolle me in 2006 vroeg om te koken in zijn lagere school, heb ik geen moment getwijfeld. Mijn man Anacleti werkte immers al lang als schrijnwerker op de missiepost, dus ik wist dat ik met pater Bolle een goede baas zou hebben.

Heb je zelf ook kinderen?

Mama Njiwa: Ja, Anacleti en ik hebben vijf kinderen: Njiwa is 16 jaar, Abrahamu is 10, Jeronimo 9, Obama 4 en onze jongste, Slaa, is net 2,5 geworden. Obama werd geboren op de dag dat Obama verkozen werd tot president in Amerika. Daarom hebben we hem deze naam gegeven. En misschien wordt hij wel ooit de president van Tanzania (lacht)! Tot vorig jaar woonden we in één van de leraarswoningen op het domein van de lagere school, maar na lang sparen hebben we nu ons eigen huisje gebouwd vijfhonderd meter verderop.

Hoe ziet een doorsnee dag er voor jou uit?

Mama Njiwa: Ik sta elke dag op om half zes ’s morgens. Nadat ik de kinderen gewekt heb, wandel ik samen met hen te voet naar school. We hebben dan nog niet ontbeten, dat doen we pas om 10u. Aangekomen op school starten we eerst met het aanmaken van de vuren. Zodra de vuren warm zijn, beginnen we met koken. Toen ik in 2006 begon, waren er maar 120 leerlingen, maar ondertussen is dat aantal gegroeid tot 485 kinderen, waarvan er ongeveer 300 internen zijn. Gelukkig krijg ik nu in de keuken de hulp van Anna en Kulwa, de twee andere koks. Eerst maken we uji. Dat is een pap op

basis van water, maisbloem en wat suiker. Tijdens de speeltijd om 10 uur krijgen alle leerlingen zo’n beker pap. Daarna beginnen we aan het middageten. Dat bestaat elke dag uit ugali (een stevige pap gemaakt met maisbloem) en bonen. Twee keer per week krijgen de leerlingen ’s middags ook vlees en vrijdag krijgen ze dagaa, kleine gedroogde visjes. Eens het middageten klaar is, koken we meteen het avondmaal vermits de vuren dan al warm zijn. ’s Avonds krijgen onze internen rijst of ugali met bonen. Per week koken we alles samen 825kg ugali, 165kg bonen, 40kg vlees, 165kg rijst, 18kg dagaa (vis) en 175kg maisbloem voor de uji-pap.

En dat alles koken jullie dus op een houtvuur?

Mama Njiwa: Ja, inderdaad. Tot vorig jaar kookten we buiten. De potten stonden gewoon op drie grote stenen boven een vuur op de grond. Maar in 2011 bouwde pater Bolle een nieuwe keuken samen met een grote refter. Sindsdien zijn we overgeschakeld op grote houtvuurfornuizen. De warmte van het vuur wordt zo veel beter gebruikt en de nieuwe fornuizen verbruiken daardoor veel minder hout. Vroeger verbruikte we één bussel hout per dag, nu is dat nog maar één bussel per drie dagen. Bovendien wordt de rook nu afgevoerd via een schoorsteen en staan we dus niet meer de hele dag in de rook. Eén van de vele verbeteringen waar we heel blij mee zijn!

Je zegt: één van de verbeteringen. Zijn er dan nog zaken die verbeterd werden?

Mama Njiwa: Absoluut! Dankzij de gedrevenheid van alle leerkrachten, zijn we al enkele jaren op rij één van de beste scholen van de regio. De nationale examens die in het 4de en 7de studiejaar worden afgenomen zijn daarvan het beste bewijs. Maar ook de gedrevenheid van pater Bolle helpt ons om bij de beste scholen van de streek te horen. Jaar na jaar probeert hij om de infrastructuur van de school nog te verbeteren. Zo installeerde hij twee jaar geleden een waterzuiveringsmachine. Via een UV-lamp wordt het water gezuiverd en is het drinkwater 100% veilig. De machine zelf maakt gebruik van een zonnepaneel en werkt dus altijd, ook als er weer eens een nationale elektriciteitspanne is. Voor het onderhoud van de machine zorg ik zelf. Twee keer per week poets ik ’s namiddags de watertank, het zonnepaneel en de filter. En het werk loont: sinds we de machine begonnen te gebruiken zijn er duidelijk minder zieke kinderen. Momenteel zijn de werkmensen van pater Bolle ook bezig met het renoveren van de slaapzalen. De vloer wordt vervangen en de muren opnieuw geschilderd. Binnen twee weken zullen de slaapzalen er dus terug als nieuw uitzien. En ze zijn trouwens ook bezig met het afwerken van een echte computerklas. We zullen daarmee de eerste lagere school zijn van de hele provincie met zo’n klas. En pater Bolle heeft me eens verteld dat onze provincie, Tabora, twee keer zo groot is als héél België samen!

PS Wil je de projecten van pater Albert Bolle steunen?

Dat kan

via een gift op de Koning Boudewijnstichting.Giften kunnen worden gestort op rekeningnummer 000-0000004-04 (IBAN: BE10 0000 0000 0404 – BIC: BPOTBEB1) van de Koning Boudewijnstichting met vermelding van “L82181-Bollé Bollé”. De Koning Boudewijnstichting verleent immers haar medewerking aan het project. Alle giften aan de Stichting zijn fiscaal aftekbaar vanaf 40,00 euro (art.104WIB).

door deel te nemen aan het Moederdagontbijt op 12/05/2013. De ontbijten worden in Boortmeerbeek aan huis geleverd tussen 8h00 en 10h00 naar keuze. Meer daarover later op www.bollebolle.be of in uw brievenbus.

11.01.2013 – Femke Noterdaeme naar Tanzania

Download hier een PDF-versie van de publicatie "Femke Noterdaeme naar Tanzania", verschenen in De Beiaard van 11 januari 2013.

Femke Noterdaeme naar Tanzania

18.04.2012 – Nieuws van pater Bolle uit Tanzania

Download hier een PDF-versie van de publicatie "Nieuws van pater Bolle uit Tanzania", verschenen in Kerk en Leven, editie Boortmeerbeek-Hever- Schiplaken nr. 16 van 18 april 2012.

Nieuws van pater Bolle uit Tanzania